لي جينشياڭ (حۇيزۋ)
(باسى «اپتا مارەسىنىڭ» الدىڭعى سانىندا)
لاۋ پاننىڭ ونى كوزگە ىلمەيتىنى، اسىرەسە سوڭعى قىلىقتارى. لاۋ پان بولسا، نە ءىس ىستەسە دە ون ولشەپ، ءبىر كەسەدى. تارتىپپەن جۇرگىزەدى. قاتىندى شولجاڭداتىپ، بالانى باسسىز جىبەرمەيدى. ءيت،مىسىق اسىراۋدى تۇسىندە دە كورمەگەن. وسىنىڭ ءبارىن ويلاپ قانى باسىنا شاپشىعان ول لاۋ لياڭدى ادامبىسىڭ، ءيتپىسىڭ دەمەي، جەردەن الىپ، جەرگە سالدى،جەتى اكەسىن جەزدەي قاقتادى. ونىڭ قۇتىرعان ادامشا الاسۇرعان مىنا تۇرىنەن ۇرەيى ۇشقان لاۋ لياڭ مىسىعىن قۇشاقتاي،اياعى اياعىنا تيمەي زىتىپ بەردى. وسى ءبىر مەزگىل ونىڭ كىم كەزىكسە سونى بوقتاپ شارقايالانىپ،كىم پىكىر ايتسا سونىمەن ەجىكتەسىپ،كىم اقىل ايتسا سونى جاۋ ساناپ،ءبارى ادەيى قيتىققا ءتيىپ،وزىنە قاستىق ويلاپ تۇرعانداي،مىنەزى دە عاجاپ وزگەرىپ كەتكەن كەزى بولاتىن. قىزىلدى- جاسىلدى دۇنيە،ادام بىتكەن وزىمەن تۇك قاتىسسىزداي،بوساعادان اتتاپ شىققىسى كەلمەيدى. بارىنەن مەزى بولعان،تەلەۆيزوردى اشۋعا زاۋقى جوق،كرەسلودا ءبىر وتىرسا،قوزعالماي كەشتى باتىرادى. اۋەلى،تاماق ءىشۋدى دە ۇمىتادى. كەيدە الجىعان ادامداي ۇيگە قويىپ قويعان نارسە -كەرەگىن تابا الماي ەكى يىعىن جۇلىپ جەپ ابىگەرگە تۇسەدى. بۇرىن بولسا وسىندايدا كەمپىرىنەن سۇراي سالار ەدى. ەندى كىمنەن سۇرايدى،كىم قاجەتىن دايارلاپ بەرەدى. ءازىر قويعانىن ءازىر تابا الماي وتىرعان كۇيى مىناۋ،اشەيىن جاڭا عانا قولىندا تۇرعان دۇنيەسىنە قانات ءبىتىپ ۇشىپ كەتكەندەي،ايلا ءبىتىپ جاسىرىنىپ قالعانداي. ول وسىلاي مۇلدەم ۇمىتشاق بولىپ كەتكەن ەدى. دەگەنمەن، جاس كۇنىندەگى كەيبىر ىستەر كەشە عانا وتكەندەي سانا سارايىندا سايراپ تۇر. ونىڭ ءبارى ۇل-قىزىنىڭ كىشكەنە كەزىندەگى قىزىعى مەن شىجىعى مول ىستەر ەدى. سول ءبىر ىستەر تۋرالى قيال شۇڭەتىنە سۇڭگىسە،وتكەندە كەمپىرىمدى جاقسى قاراماپپىن،بالالارىمدى ايالاپ،ماپەلەمەپپىن،كەمپىرىمنىڭ مەنى جالعىز قالدىرىپ كەتكەنى دە دۇرىس بولعان؛بالالارىمنىڭ ءجيى كەلىپ حال-جايىمدى ءبىلىپ تۇرمايتىن دا جوندەرى بار دەپ ءوزىن جازعىرۋمەن بولادى. ەسىندە قالۋىنشا،ۇلىنىڭ 4-جىلدىقتا وقىپ جۇرگەن كەزى، ءبىر سۇراقتى قاتە ىستەگەنىنە بولا قۇلاق تۇپتەن كەسەتكەنى بار. كوز جاسى بۇرشاقشا دومالاعان ول وكسىگىن ىشىنە تارتىپ، داۋىسىن سىرتقا شىعارماي، ەكى يىعى سەلكىلدەپ،قالشىلداپ تۇرىپ العان. ۇلىنىڭ باسى قازانداي ۇلكەن، توبەسى تاقتايداي تەگىس ەدى. سوسىن دا ونىڭ اتىن پيڭپيڭ قويعان. ءبىر جاعى امان-ەسەن ءجۇرسىن دەگەن تىلەكتى دە سيدىرعانى بۇل اتتىڭ مانىنە. كورشى-قولاڭ،قىزمەتتەستەرى ۇلىنىڭ باس بىتىسىنە قاراپ،بولاشاقتا ەل باسقاراتىن ازامات بولارى ءسوزسىز دەپ ماقتاسىپ جاتادى. ارينە،ول دا ۇلىن زور ۇمىتپەن سول باعىتتا تاربيەلەدى. تيتتەي قاتەلىك وتكىزسە بولدى،اياماي سىباپ،قاتىگەزدىكپەن قاتاڭ باسقاراتىنى سول. ونىڭ بىلۋىنشە بالا دەگەن بەينە بولات سەكىلدى جىڭىشكەلىكپەن ولشەپ قيعاندا عانا ويلاعانىڭداي كەرەككە جاراتۋعا بولادى. ءبىراق ونىڭ وسىنداي قاتاڭ تاربيەسىنىڭ كەسىرىنەن وتە ەرەجەشىل بولىپ ەرجەتكەن ۇلى قاشاندا اكەسىنەن بۇعىپ،بويىن اۋلاققا سالىپ جۇرەتىن بولىپ كەتتى.
وسىلاي لاۋ پان ءوز قيالىمەن ۇلىنىڭ بالالىق شاعىنداعى ەستەلىكتەر اۋىلىندا سەرۋەندەپ جۇرگەندە،ۇيگە لاۋ لياڭ كىرىپ كەلدى. لاۋ لياڭنىڭ سۇيىكتى حايۋاناتتار قوسىنى بۇرىنعىدان كوبەيە تۇسكەندەي،مىسىعىنان تىس،تاعى ءبىر مونتازداي اپپاق كۇشىكتى ەرتىپ الىپتى. مۇنى كورىپ لاۋ لياڭدى الا كوزىمەن اتا قاراعان ول ىزالى قاراشىعىن اق كۇشىككە اۋدارعاندا،كۇشىكتىڭ وزىنە قاراعان بەيۋاز جانارىنان ورشىگەن عاجاپ ءبىر جىلى تۇيسىك تامىر-تامىرىن ارالاپ، ءون بويىندا جۇگىرىپ،جۇرەگىنە جەتكەندەي،وسىناۋ سەزىم قۇدىرەتىنەن بۇرىنعى كوزقاراسىنىڭ بىت-شىتى شىعىپ،وزگەشە ءبىر ماحاببات باس كوتەرگەندەي. لاۋپان كۇشىكتىڭ جانارى مۇنداي كىرسىز تۇنىق، اۋماعان ۇلىنىڭ بالا كەزىندەگى قوس جانارىنداي رياسىز بولادى دەپ ويلاماعان ەدى. ول ەرەكشە ءبىر قۇمارلىقپەن اقىل-ەسىنەن ايرىلا اق كۇشىككە ءىشىپ-جەپ قادالا قارادى. بۇل الپەتىن باسقاعا بالاپ قالعان لاۋ لياڭ وسى ءبىر قاس-قاعىم ارالىقتا بۇل مەن باققان كۇشىك ەمەس،كىمدىكى ەكەنىن ءوزىم دە بىلمەدىم،اداسىپ ءجۇرىپ ۇيىمە كەلدى،جانىم اشىپ كىرگىزىپ الدىم دەپ تۇسىندىرە باستاعانىمەن،ونى تىڭداعان لاۋ پان بولمادى. ءسوزىن جالعاعان لاۋ لياڭ اسىل تۇقىم ەكەنىن ەسكەرتكەن بولدى. لاۋ پان تاعى دا تۇكتى دە تىڭداماعان كىسىدەي، وعان مويىن بۇرمادى. شوشي باستاعان لاۋ لياڭ جاقاتپاساڭ وندا ءبىز كەتەيىك دەپ ىڭعايلانا بەرگەنى سول ەدى،لاۋ پان ءلام-مەم دەمەستەن كۇشىكتى باس سالدى. ءدال وسى كەزدە قۇشاعىنداعى كۇشىك ەمەس،كىشكەنتاي ۇلىنداي اسەر بەردى. ءاسىلى،ۇلىن بالا كەزىندە ءوستىپ كوپ كوتەرىپ كورمەپتى،كوبىرەك كوتەرۋىم،كوبىرەك باۋىرىما باسۋىم كەرەك ەدى دەپ ءتۇيدى ىشتەي.
وسىلايشا لاۋ پان ءبىر كۇشىككە يە بولدى. ول بەينە ۇلىنىڭ بالا كەزىندەگى سياقتى اقىلدى،موماقان بولعاندىقتان، ونىڭ اتىن پيڭپيڭ قويدى. پيڭپيڭ وتە تازا، تەزەك تاستاردا ىڭعايلى جەردى قولىمەن نۇسقاسا بولدى،قالت جىبەرمەي سول جەرگە بارىپ شوقايادى ءارى ەكىنشى قايتالاۋدىڭ قاجەتى جوق، ءسوز ۇعاتىن ادامشا بۇدان كەيىن دە تەك سول جەرگە بارىپ تەزەكتەيدى. ول شىنىندا وتە ءتىل العىش،پيڭپيڭ ەسىكتى جاۋىپ قوي دەسە،ەسىكتى جابادى. پيڭپيڭ ەندى تەلەۆيزور كورەيىك دەسە،مەڭگەرگىشتى دايارلاي قويادى. پيڭپيڭ سىرتقا شىعىپ،بوي جازىپ كەلەيىك دەگەندى ەستي سالىسىمەن، ونىڭ الدىنا ءتۇسىپ تومپاڭداي جونەلەدى. پيڭپيڭ كولىكتەن ابايلا… پيڭپيڭ وزگەلەردىڭ كۇشىگىمەن ىرىلداسپا… قويشى ايتەۋ،ءوستىپ كۇنى بويى پيڭپيڭ دەپ اۋىز جاپپاي اتىن شاقىرىپ وتكىزگەن تۇرمىسى ەندى عانا ءوز ءمانىن تاپقانداي بولدى.
ماڭىزدىسى لاۋ پان وعان ىشىندەگى قوياسىن اقتارىپ،سىرىن شەرتە الادى. ول ءۇنسىز،كىرپىك قاقپاي،ىجداعاتپەن قادالا قاراپ،تيتتەي دە مەزى بولماستان،قوزعالماي تىڭدايدى،لاۋ پان سويلەسە بولدى،تايساقتاي باستايتىن ۇل-قىزدارى،نەمەرەلەرى سياقتى ەمەس. ول پيڭپيڭگە زاۆودتاعى ىستەرىن،كەمپىرى تۋرالى سىرلارىن،بالالارىنىڭ قىزىعىن اۋىز جاپپاي ايتا بەرەدى. پيڭپيڭ سابىرلىلىقپەن تىڭدايدى،ءسوز قىستىرمايدى،جاۋاپ قايتارمايدى. الايدا،كوز جانارىنان تۇسىنگەن بەينەسى بىردەن اڭعارىلادى. لاۋ پان وعان كوڭىلىندەگىسىن ايتىپ،ءىشى بوساپ قالادى. ىستەرگە ءىسى بولماعان ارەدىكتە ول لاۋ پاننىڭ باۋىرىنا تىعىلىپ،ءۇنسىز جاتادى.
لاۋ پاننىڭ بالالارىنا قاراعاندا، پيڭپيڭگە بولعان ماحابباتى كۇشتى سياقتى. وعان تاماق بەرەتىن كەزدە ۇلىم تاماعىڭدى جەپ ال دەپ ەلجىرەسە،جۋىندىراردا ۇلىم اقىلدى،ءسوز تىڭدايدى دەپ ەركەلەتەدى. ونىمەن قويماي پيڭپيڭدى قىسا قۇشاقتاپ،مەنىڭ اقىلدى ۇلىم دەپ گوي-گويگە باسىپ وتىرادى. ونىڭ پيڭپيڭگە بولعان بۇل ىستىق مامىلەسىنە لاۋ لياڭنىڭ ءوزى سەنەر-سەنبەسىن بىلمەي اڭتارىلىپ ءجۇردى.
وسى كۇندە لاۋ لياڭ ونىمەن بىرگە جۇرگەندە،ءيت ەرتىپ، مىسىق قۇشاقتاعانىنا بۇرىنعىداي قىنجىلمايتىن، ىڭعايسىزدانبايتىن بولعان. بۇنداي اياۋلى حايۋانداردى جەتەلەپ ۇلار-شۋ بولىپ بارا جاتقاندارىنا ماڭايىنداعىلار قالاي قارايدى، قانداي پوزيتسيا ۇستايدى دەگەندى لاۋ پان دا نازارىنا الىپ قويمايتىن. ونىڭ ۇستىنە،جاڭا قونىسىندا ول تانيتىن كوپ ەشكىم جوق دەرلىكتەي. ال،تانىس بولا قالعاندارىنىڭ ءوزى ۋاقىتپەن بىرگە كوشىپ، قاتارى سيرەپ كەتكەن ەدى. لاۋ لياڭ ءار جولى كەلگەندە تۇگەنباي قايتىس بولدى،بالەنباي و دۇنيەلىك بولىپ كەتتى دەگەن سايىن لاۋ پاننىڭ كوڭىل تۇكپىرىنەن ۇرەيدىڭ كولەڭكەسى باس كوتەرەتىن. بۇل كولەڭكە بارعان سايىن زورايىپ،جۇرەگىن مۇزداتىپ،قابات-قابات تەمىر قىرساۋمەن باس سۇيەگىن شەڭگەلدەپ قىسىپ جاتقانداي،جان الەمىن قىستىقتىرا تۇسەدى. بۇنىڭ ءولىم ۇرەيى ەكەنىن ول ابدەن بىلەدى. جاس كۇنىندە مۇنداي اقىرەتتىك ءىستى ويلاپ تا كورمەگەن. كەيىن قىزمەتتەن شەگىنىپ،كەمپىرىنىڭ قاسىندا قوڭىرجاي ءومىرىن وتكىزگەن كەزىندە دە تىرلىكتىڭ سوڭعى نۇكتەسى جايلى،ءتىپتى،ساتكە ساناسىن بولگەن ەمەس. ال،كەمپىرى كوز جۇمعان سوڭ ءبىر مەزگىل جالعىز قالماي، نەگە بىرگە كەتپەدىم دەگەن قيالدا بولعانىمەن، ولىمنەن وسىنشا شوشىعان ەمەس-تى.
لاۋ پاننىڭ ءولىم ۇرەيىن شەگىنە شىعارىپ كەتكەن لاۋ لياڭنىڭ قازاسى ەدى.
لاۋ لياڭنىڭ كەلمەگەنىنە كوپ بولعان سوڭ،پيڭپيڭدى ەرتىپ الىپ ونىڭ ءۇيىن بەتكە الىپ تارتىپ بەرگەن. لاۋ لياڭ شاعىلۋ الدىندا تۇرعان،توزىعى جەتكەن زاۆودتىڭ كونە قۇرىلىسىندا تۇراتىن. بۇرىن لاۋ پان دا وتباسىمەن وسىندا تۇرعان. ول كەزدە بۇل ارا ازان-قازان بولىپ دۋمانى تاسىپ، تىرلىگى قايناپ جاتاتىن. ال،قازىر باسىم كوبى قونىس جاڭالاپ كەتىپ،ساناۋلى وتباسىلار عانا قالعان مۇقىل قۇرىلىس كونە قورجاداي قاڭىراپ تۇر. سۇركەيلى ورتا سۇرەڭسىز كوڭىل كۇيگە تۇسىرگەن ول اسىعا باسىپ لاۋ لياڭنىڭ بوساعاسىنا جەتىپ ەسىگىن قاقتى. ءتاۋىر-اق ۇرعىلاعانىمەن ەشكىم ەسىك اشپادى. مىسىقتىڭ مياۋلاعان دىبىسى شىعادى. ءدال لاۋ لياڭ ۇنەمى قۇشاعىنان تاستامايتىن مىسىقتىڭ ءۇنى ەكەنىن اينىتپاي تانىدى. مىسىقتىڭ داۋىسىن ەستىگەن پيڭپيڭ دە مازاسى كەتە اۋپىلدەي جونەلىپ ەدى، ىشتەگى مىسىق ماۋىق مياۋىنداي اشتى داۋىسپەن ىشقىنا مياۋلادى. ىلە ەسىكتى جانتالاسا تىرمالادى. لاۋ لياڭ ادەتتە مىسىعىن جانىنان قالدىرماۋشى ەدى، قالايشا جالعىز قاماپ كەتكەن بولدى؟ وعان بىردەڭە بوپ قالماعان شىعار؟ دەگەن وي ساپ ەتە تۇسىسىمەن،لاۋ پان ساسايىن دەدى. دەگەنمەن،جۇرەگىن ورنىقتىرىپ،تەز ەس جيىپ،كۇزەتشىنى شاقىرىپ كەلدى. نەشە كۇننەن بەرى لاۋ لياڭنىڭ سىرتقا شىققانىن بايقاماعانىن ايتىپ، ءسوز جوق، ءۇيدىڭ ىشىندە بولۋى مۇمكىن دەپ بولجال جاساعان كۇزەتشى ەسىكتى قاعا باستادى. ەشكىم ەسىك اشپادى،ءۇستى-ۇستىنە ورشەلەنە قاقتى،ءبارىبىر مىسىقتىڭ ەسىك تىرمالاپ، مياۋلاعانىنان باسقا جاۋاپ بولمادى. باسقاداي جامان اتقا قيماعانىمەن، اۋىرىپ قالعان بولدى ما دەپ لاۋ پان الاڭداي باستادى.
كۇزەتشى لاۋ لياڭنىڭ ۇل-قىزدارىمەن حابارلاسپاقشى بولدى،ءبىراق تەلەفون ءنومىرىن تابا المادى دا امالسىز 110 دى كومەككە شاقىردى. 110 نىڭ شارلاۋشى ساقشىلارى ەسىك اشۋشىنى شاقىرتىپ، ەسىكتى اشقىزدى. ەسىك اشىلعاندا،ىشتەن مۇڭكىگەن كۇلىمسى ءيىس ەنتەلەپ تۇرعان ولاردىڭ ءبارىن كەۋدەسىنەن يتەرگەندەي-اق ارتقا شەگىندىردى. لاۋ لياڭنىڭ مىسىعى دا ۇرەي ىشىنەن اتىلىپ شىعىپ، پيڭپيڭنىڭ قاسىنا جەتىپ مازاسىزدانا مياۋعا باستى. ءبارى دە نە بولعانىن ايتپاي ءتۇسىنىپ،مۇرىندارىن باسىپ، اقىرىن ىشكە قاراي كىرگەندە، تراگەديالى تەاتردىڭ ءتىلسىم پەردەسى دە سىرىلدى. لاۋ لياڭ توسەكتىڭ ۇستىندە شالقاسىنان جاتىر. دۇنيەدەن وتكەنىنە كوپ بولعان. ەتتەرى سۇيەگىنەن اجىراپ،بورسي باستاپتى.
لاۋ پاننىڭ سول مايداندا-اق زارەسى ءزار تۇبىنە كەتتى. ۇيگە كەلگەن سوڭ ويلاعان سايىن شوشىدى. ارينە،ولىمنەن قورقىپ تۇرعانى جوق. قايتا لاۋ لياڭنىڭ كەبىن كيىپ قالۋدان قورىقتى. ونىڭ يەن ۇيدە ولگىسى كەلمەيدى. ولگەن سوڭ باسقالاردىڭ ۇزاق ۋاقىت بىلمەي قالۋىنان ءتىپتى قورقادى. مۇنداي قادىرسىز، قاسىرەتتى ءولىمدى ول ەشقاشان قابىلداي الماق ەمەس.
دەرەۋ ۇلىنا تەلەفون سوعىپ جالىنعانداي بولىپ جاعدايدى ءتۇسىندىردى. ۇلى دا كوپ ۇزاماي قاسىندا ەرتكەن ادامى بار جەتىپ كەلدى. ايتىسىنشا قاسىنداعىسى اكەسىنە قارايلاسۋعا ارنايى اكەلگەن كۇتۋشىسى ەكەن. باسقا جۇمىسىڭىز بولسا،تەلەفون جالعاساڭىز بولدى،ارناۋلى ادام ورنالاستىرىپ،ۇنەمى جاعدايىڭىزدى ءبىلىپ تۇرامىن،الاڭسىز بولىڭىز دەدى دە ۇلى اپىل-عۇپىل اتتانىپ كەتتى. لاۋ پان ماقۇل دەگەننەن باسقا ءتىس جارىپ نە دەي السىن. ەكى كۇن وتكەن سوڭ بۇل جەرگە شىداماعان كۇتۋشىسى دە كەتىپ تىنىش تاپتى. ۇيدە باياعىسىنداي پيڭپيڭ ەكەۋى عانا قالدى. ايتەۋ قاسىندا كۇشىگى بار بۇل دا كورىم. ايتپەگەندە حال-كۇيىنىڭ قالاي بولارىن بولجاۋ قيىن. ال،پيڭپيڭ بار بولعاندا نە تىندىرا السىن،لاۋ لياڭنىڭ دا قاسىندا مىسىعى بار ەمەس پە ەدى؟ حايۋان قالايدا حايۋان عوي،سويلەي المايدى،بىردەڭەنى ىڭعايلاي دا المايدى،بار ىستەرى قايراتى ورشەلەنە ءۇرۋ. ءبىراق ول ۇرىگەندە باسقالاردىڭ قۇلاق ءتۇرىپ، نازار اۋدارا قالۋى ەكىتالاي. لاۋ لياڭنىڭ قازاسى ماڭايىنداعىلاردى اجەپتاۋىر دۇرلىكتىرىپ،وتىرىك-شىنى ارالاس ءبىرتالاي جەل ءسوزدىڭ كورىگىن قىزدىرۋعا سەبەپشى بولدى. بىرەۋلەر لاۋ لياڭنىڭ قازا جاعدايى قايتا كورىم عوي،بۇدان دا سۇمدىقتارى بار، پىڭزى ىقشام اۋدانىندا ءبىر شال قايتىس بولعان سوڭ جەتى جىلدان كەيىن بايقالىپتى دەسە، بىرەۋلەرى ي-ياڭيۋان باقشاسىندا تاعى ءبىر قارت قايتىس بولعان سوڭ بەس جىلدا ارەڭ بايقالىپتى دەپ گۋىلدەسىپ ءجۇردى.
وسىنداي ۇرەيلى اڭگىمەلەردى ەستي-ەستي ودان ارمان شوشىعان لاۋ پان يەن ۇيدە وتىرۋعا دا باتىلدىق ەتە المادى. بەينە كەمپىرى العاش دۇنيەدەن وتكەن كەزدەگىدەي، كۇشىگىن ەرتىپ الىپ ءار كۇنى تۇستەن بۇرىن ءبىر، تۇستەن كەيىن ءبىر رەت ءۇيىنىڭ جانىنداعى بەكەتتەن اۆتوبۋزعا وتىرىپ، سوڭعى بەكەتكە بارىپ قايتا ورالادى. اۆتوبۋزدىڭ ىشىنە وتىرىپ الىپ كەمپىرىن ساعىنا قيالدايدى. ەگەر ول بار بولعان بولسا، ءوستىپ ابىگەرگە تۇسپەس تە ەدى. ول ادامعا تولى توپتى ورتادا قانداي جاقسى اتتانعان. شىركىن،مەن دە اۆتوبۋزدىڭ ىشىندە،قالىڭ ادامنىڭ اراسىندا كەنەتتەن ميىما قان قۇيىلىپ ءجۇرىپ كەتسەم قانداي جاقسى ەدى دەپ ارماندادى. دەگەنمەن، پيڭپيڭ قايتەدى دەپ ونى تاعى قيمادى.
وسىلاي قانشا كۇندەردى وتكىزگەنىن ءوزى دە بىلمەيدى. اۆتوبۋزدىڭ شوفەرى مەن بەلەت ساتۋشىسىن بىلاي قويعاندا، جولاۋشىلاردىڭ ءوزى ونى تانىپ بولعان. ولاردىڭ ءبارى رۋحاني اقاۋى بار ادام دەپ ءار كەز وزدەرىن ودان اۋاشا ۇستاپ، مۇسىركەي قارايدى. بۇل جاعدايدىڭ قاشان ۇلىنىڭ قۇلاعىنا تيگەنى بەلگىسىز، ءبىر كۇنى قاسىنا بىرنەشە ادامدى ەرتىپ جەتىپ كەلگەن ول ءوزىن شيپاحاناعا اپارماقشى ەكەنىن ايتتى. ءبىراق قايسى شيپاحاناعا اپاراتىنىنان ءتىس جارمادى. الايدا، مىنا تۇرىنەن-اق ونى رۋحاني اۋرۋلار شيپاحاناسىنا اپارعالى تۇرعانىن بىردەن اڭعاردى دا بارمايمىن، ول جەرىڭە باسىمدى كەسىپ الساڭ دا اتتاپ باسپايمىن دەپ كەسكىن پوزيتسيا ءبىلدىردى. وسى كەزدە ۇلى ەرتىپ كەلگەن ادامدارىنا بايلاپ الىپ جۇرىڭدەر دەگەندەي كوز ءيشاراسىن جاسادى. ۇلىنىڭ سۇستى جانارىنان سۇرقيالىعىن سەزگەن لاۋ پان كىم جاقىنداسا سونى جايراتامىن دەپ بار داۋىسىمەن ايعاي سالىپ،قولىنا ىلىنگەن پىشاقپەن قوقاي كورسەتتى. پيڭپيڭ دە ولارعا قۇتىرىنا ابالاپ، الاسۇرا ارسىلداپ اتىلدى. ۇلى ءتۇسىن سىرتىنا سالىپ ءارى-بەرى سىرەسىپ تۇردى دا ادامدارىن ەرتىپ كەلگەن ىزىمەن كەرى قايتتى. لاۋ پان ۇلىنىڭ سۇرلانعان ءجۇزىن كورىپ، جاس كۇنىندەگى وزىنە ۇقساتتى،تاعى ءبىر ءتۇرلى ءوزىن كورىپ جۇرەگى شايلىققانداي بولدى. ۇلى دا قىرىق جاسقا كەلدى، باياعىداعى بالا پيڭپيڭ ەمەس، وزگەرىپ كەتكەن،ءيا،ادام شوشىرلىقتاي وزگەرىپ كەتكەن!
ۇلى بۇگىن كەتىپ قالعانىمەن، رۋحاني اۋرۋلار شيپاحاناسىنا اپارۋدىڭ امالىن سايلاپ قايتا ورالاتىنىن لاۋ پان ابدەن سەزەدى. قالايدا ول جەرگە بارماۋىم كەرەك دەپ تۇيگەن ول نارسە-كەرەگىن رەتتەپ، پيڭپيڭدى قۇشاقتاپ،ءتۇن قاتىپ جولعا شىقتى.
اۋەل باستا ەش ماقسات،باعدارسىز باسى اۋعان جاققا قاراي تارتا بەردى. ءوستىپ ءجۇرىپ ءبىر كۇنى قارتتاردان ۇيىمداسقان ساياحات ۇيىرمەسىنە كەزىگىپ قالدى. ۇيىرمەدەگىلەر تۇگەلدەي شال-كەمپىرلەر ەكەن. سونىمەن سولارعا ىلەستى دە كەتە باردى. بىرنەشە كۇن بىرگە ءجۇردى،ءبىراز ساياحات رايوندارىن تاماشالادى،ءماندى دە كوڭىلدى. ءبىراق بىرنەشە كۇننەن كەيىن بۇل ۇيىرمە دە تاراپ اركىم ءوز الدىنا كەتتى. ال،ونىڭ قايتقىسى كەلمەدى دە جالعاستى باسى اۋعان جاقتى بەتكە الىپ جۇرە بەردى. قايدا ادام كوپ بولسا، سولاي قاراي ءجۇردى. قانشا كۇن جۇرگەنىن،قانشا جول باسقانىن ءوزى دە ايتىپ بەرە المايدى. لاۋ پاننىڭ سەزىنۋىنشە وسىناۋ كۇندەردە كوڭىل كۇيى دە ورنىعىپ،دەنساۋلىعى دا جاقسارىپ كەتكەندەي. ول ءوستىپ ءجۇرىپ ءبىر كۇنى جول ۇستىندە،اۆتوكولىكتىڭ ىشىندە نەمەسە باسقاداي ءبىر ادام شوعىرى كوپ جەردە ءولىپ كەتسەم بولدى دەپ ويلادى. ءتىپتى،بالالارىن ۇمىتىپ تا كەتتى.
الايدا،ۇل-قىزدارى ونى ۇمىتپاعان ەدى. كوپ سابىلىپ ارەڭ ىزدەپ تاپقان ۇلى ۇيگە ەرتىپ كەتپەك بولدى. بۇل رەتكىنى زورلاپ اكەتۋ دەگەننەن گورى، جالبارىنىپ ەرتىپ قايتۋ دەگەن ۇيلەسىمدى سياقتى. ءسىز سىرتتا جۇرسەڭىز ءبىز الاڭسىز بولا المايدى ەكەنبىز، ونىڭ ۇستىنە جامان-جاقسى بولايىن ءمانسابىم بار اداممىن،اكەم سىرتتا قاڭعىپ جۇرسە، ەل بەتىنە قالاي قاراي الام،قىزىڭىز دا ساياحاتتاعىسى كەلسە، فرانسياعا ەرتىپ كەتەيىن دەپ سالەم ايتتى دەپ جالىنىپ جاتىر. لاۋ پاننىڭ ۇيىنە دە قايتقىسى،فرانسياعا دا بارعىسى جوق. اكەسىنىڭ بۇل قىلىعىنا كۇيىپ كەتكەن ۇلى داۋىسىن كوتەرىڭكىرەي باستاپ ەدى،پيڭپيڭ شابەلەڭدەپ بارىپ ونى باس سالۋعا اينالدى،ونىسىز دا قانى قايناپ تۇرعان ۇلى اياعىن كوتەرىپ كۇشىكتى تەۋىپ جىبەرۋگە بەيىمدەلە بەرگەندە،لاۋ پان بار داۋىسىمەن «پيڭپيڭ» دەپ ايعاي سالدى. اششى ايعايدان شورت توقتاعان ەكى پيڭپيڭ ءبىر-بىرىنە قادالدى دا قالدى. كۇشىك پيڭپيڭ ادام پيڭپيڭگە ىزالانا ءبىر قارادى دا قىڭسىلاپ بارىپ لاۋ پاننىڭ اياعىنا ورالدى. لاۋ پان اقىرىن ءيىلىپ،اقىلدى ۇلىم دەپ كۇشىگىنىڭ جون ارقاسىن سيپاپ قويدى.
اكەسىنىڭ مىنا ءسوزىن ەستىگەن ۇلىنىڭ ءجۇزى ءبىر قىزارىپ،ءبىر قۋاردى. ەندى ايتارى قالماعان ول لاۋ پانعا ءبىراز اقشا جانە ءبىر قول تەلەفون قالدىرىپ،ءوزىن-ءوزى جاقسىراق كۇتۋىن،قايدا جۇرسە دە تەلەفون سوعىپ قويۋىن تاپسىردى دا قايتىپ كەتتى.
پيڭپيڭدى ەرتكەن لاۋ پان جالعاستى ەركىنشە قىدىرا بەردى… ادام كوپ جاقتى بەتكە الىپ جۇرە بەردى… الەم وسىنشا كەڭ،ادام سونشاما كوپ، بارۋعا ءتيىستى جەرلەر جەتىپ اسادى…
اۋدارعان -قاجىبەك ايدارقان ۇلى
رەداكتورى: ارداق كامالقان قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.