ءتىلشىمىز لي چۇنلاي
2016-جىلى 27-جەلتوقساندا شاۋەشەك قالاسىنىڭ تۇرعىنى لي مىرزا گازەتىمىزدىڭ اقپارات ىستىق لەنياسىنا تەلەفون سوعىپ،ۋيچات تەكشەسىنىڭ دوستىق شەڭبەرىندە «شاۋەشەك قالاسىنىڭ تۇرعىندارى قاتىناس قاعيداسىنا قايشى ارەكەتتەردى بايقاسا اشكەرەلەۋىنە بولادى (سىناق رەتىندە اتقارىلادى)» دەگەن تاقىرىپتاعى ينفورماتسيانىڭ كەڭ كولەمدە تارالىپ جاتقانىن، ءوزىنىڭ كىرە اۆتوكولىك شوفەرى بولعاندىقتان،جول بويىنان جولاۋشى الۋ مەن ءتۇسىرۋدىڭ ەرەجەگە قايشى بولاتىن-بولمايتىندىعى جونىندە قاتىستى ورىنداردىڭ تۇسىنىك جاساۋىن تالاپ ەتكەن.
جوعارىداعى جاعدايعا قاراتا،ءتىلشىمىز شاۋەشەك قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قاتىناس ساقشى ۇلكەن اترەتىنىڭ ورىنباسار باستىعى ياۋ جۇنفىڭعا تىلشىلىك جاسادى.
ياۋ جۇنفىڭ: «لي مىرزانى الاڭداتقان كىرە اۆتوموبيلى نەمەسە جەكە اۆتوكولىكتەردىڭ قاتىناس زاڭ-ەرەجەسىندە بەلگىلەنگەن كولىك توقتاتۋ تۇيىنىنە قايشىلىق جاساماعان جاعدايدا جول شەتىندە ۋاقىتتىق كولىگىن توقتاتىپ،جولاۋشىلاردى الۋ-ءتۇسىرۋ ارەكەتى ەرەجەگە قايشى ارەكەت ەسەپتەلمەيدى» دەدى.
ياۋ جۇنفىڭ «جول قاتىناس حاۋىپسىزدىگى زاڭى »،«جول قاتىناس حاۋىپسىزدىگى زاڭىن اتقارۋ ەرەجەسى» سياقتى زاڭ-ەرەجەلەردەگى بەلگىلەمەلەرگە نەگىزدەلە وتىرىپ،شاۋەشەك قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قالا ىشىندەگى جولداردا قاتىناس قاعيداسىنا اۋىر قايشىلىق جاساۋ ارەكەتىن ناقتىلى اتى-ءجونى ارقىلى مالىمدەۋ ءتۇزىمىن اتقارعانىن ايتتى.
ياۋ جۇنفىڭ: «وسىنداي بولعاندا جالپى جۇرتشىلىقتىڭ جول قاتىناس حاۋىپسىزدىگىن باسقارۋ قىزمەتىنە ات سالىسۋعا بولعان بەلسەندىلىگىن تولىق جۇمىلدىرىپ،ەرەكشە اۋىر قاتىناس شىرعالاڭىنىڭ تۋىلۋىنان ساقتانىپ جانە ازايتىپ،جۇرتشىلىقتىڭ ءومىرى مەن مال-مۇلكىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قورعاپ،جول قاتىناس حاۋىپسىزدىگىن جان-جاقتىلى وڭاۋ قىزمەتىن تياناقتاندىرۋعا بولادى» دەدى.
ەسكەرتۋ:
قالا تۇرعىندارىنىڭ مالىمدەۋىنە بولاتىن قاتىناس قاعيداسىنا قايشى ارەكەتتەر تومەندەگىدەي:
ءبىرىنشى،جولدا تومەندەگىدەي قاتىناس قاعيداسىنا قايشى ارەكەتتەردىڭ ءبىرى بايقالسا،زاڭعا قايشى ارەكەت تۋىلعان جەرگىلىكتى ورىنداعى قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ قاتىناس تاسىمالىن باسقارۋ تاراۋىنا مالىمدەۋگە بولادى.
1. تەمەكى تارتىپ نەمەسە تەلەفون سوعىپ وتىرىپ اۆتوكولىك جۇرگىزۋ؛
2. اۆتوكولىكتى تەرىس باعىتتا جۇرگىزۋ،بەتالدى جول اۋىستىرۋ، قىستىرىلۋ؛
3. اۆتوكولىكتى بەلگىلەمە بويىنشا توقتاتپاۋ؛
4. بەلگىلەمەگە قايشىلىق جاساپ اۆتوكولىكتى اۆتوبۋز جولىمەن جۇرگىزۋ؛
5. مىندەت وتەۋ ۇستىندەگى ەرەكشە اۆتوكولىكتەرگە جول بوساتپاۋ؛
6. وشىرەتتە تۇرعان كولىكتەردەن باسىپ وزۋ نەمەسە قىستىرىلۋ؛
7. اراق ءىشىپ،ماس بولىپ اۆتوكولىك جۇرگىزۋ؛
8. باعدارلاۋىش نەمەسە بەلگىلەنگەن جول بويىنشا جۇرمەۋ؛
9. باسقا دا قاتىناس قاعيداسىنا اۋىر قايشىلىق جاساعان ارەكەتتەر.
ەكىنشى، ازاماتتار جوعارىداعىداي قاتىناس قاعيداسىنا قايشىلىق جاساعان ارەكەتتەردى بايقاعاندا اۆتوكولىكتىڭ تۇرپاتى،ءنومىرى جانە سىرتقى تۇلعاسى سياقتى ەرەكشەلىگى مەن قايشىلىق جاساعان ۋاقىتىن،ورنىن،فاكتتى كەسكىنگە نەمەسە سۋرەتكە ءتۇسىرىپ العان سوڭ ءۇش كۇن ىشىندە شاۋەشەك قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى قاتىناس ساقشى ۇلكەن اترەتىنىڭ ۋيچات الەۋمەتتىك تەكشەسىنە جولداپ، ناقتىلى اتى-ءجونى ارقىلى مالىمدەۋىنە بولادى.
ءۇشىنشى،ازاماتتار قاتىناس قاعيداسىنا قايشىلىق جاساعان ارەكەتتەردى مالىمدەۋدە شىندىقتى ءىس جۇزىندىكتەن ىزدەۋ جانە شىنايى بولۋى قاجەت. قامداعان كەسكىن نەمەسە سۋرەت ماتەريالدارى انىق بولىپ، اۆتوكولىكتىڭ قاعيداعا قايشىلىق جاساعان ۋاقىتى (جىل، اي،كۇن،ساعات،مينۋت سياقتىلار اشىق كورسەتىلگەن بولىپ، ۋاقىتى 24 ساعاتتىق ۇلگىدە بولۋى كەرەك )،ورنى (تاس جولدىڭ اتى، ناقتىلى قاشىقتىعى مەن باعىتى)، اۆتوكولىكتىڭ تۇرپاتى،اۆتوكولىك ءنومىرى، كولىكتىڭ ءتۇسى سياقتى ەرەكشەلىگىن ناقتىلى ايگىلەي الاتىن بولۋى قاجەت. تومەندەگىدەي جاعدايدىڭ ءبىرى بايقالسا قابىلدانبايدى:
1. مالىمدەگەن قاتىناس قاعيداسىنا قايشىلىق جاساۋ ارەكەتى جەرگىلىكتى ورىنداعى قوعام حاۋىپسىزدىگى ورگاندارى جاعىنان بايقالعان نەمەسە ءبىر جاقتىلى ەتۋ ۇستىندە بولسا؛
2. قاتىناس قاعيداسىنا قايشىلىق جاساعان ورىن نەمەسە جەكە مالىمدەۋدەن بۇرىن ىرىقتىلىقپەن تۇزەتىپ السا؛
3. مالىمدەگەن قاتىناس قاعيداسىنا قايشىلىق جاساۋ ارەكەتى شىنايى بولعانىمەن،قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ قاتىناس باسقارۋ تاراۋلارى دالەل-سپاتتى تۇراقتاندىرۋعا نەمەسە تەكسەرۋگە شاراسىز بولسا.
ءتورتىنشى،قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ قاتىناس تاسىمالىن باسقارۋ تاراۋلارى دەلو مالىمدەۋدى قابىلداعاننان كەيىن، 10 كۇن ىشىندە قاتىستى تەكسەرۋ ناتيجەسىن دەلو مالىمدەۋشىگە اڭىس ەتەدى.
بەسىنشى،مالىمدەۋشىلەر قاتىستى دالەل-سپاتقا يە بولعاننان كەيىن شوفەرلەردەن «قۇپيالىق ساقتاۋ اقىسىن » بەرۋ جونىندە قولقا سالۋىنا قاتاڭ تيىم سالىنادى،جالا جابۋعا جانە جالعان سپاتپەن قامداۋعا قاتاڭ تيىم سالىنادى، قيعاشتىق جاساۋشىلار قاتىستى زاڭ-ەرەجە بويىنشا ءبىر جاقتىلى ەتىلەدى.
التىنشى،قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسىنىڭ قاتىناس-تاسىمالىن باسقارۋ تاراۋى مالىمدەۋشىنىڭ جەكە ينفورماتسياسىن قۇپيا ساقتاپ،اشكەرەلەۋشىنىڭ ناقتىلى مالىمدەگەن جاعدايىن جاريالاۋىنا بولمايدى. مالىمدەۋشىنىڭ ينفورماتسياسىن اشكەرەلەگەن نەمەسە مالىمدەۋشىگە سوقتىعىپ،ءوش الۋ ارەكەتىنە قاراتا زاڭ-ەرەجە بويىنشا قاتاڭ ءبىر جاقتىلى ەتىلەدى.
جەتىنشى،مالىمدەۋدە ەرىكتى بولۋ پرينسيبىن قولدانىپ،مالىمدەۋشى قاتىستى دالەل-سپات جيناۋ بارىسىندا قاتىناس حاۋىپسىزدىگىنە كوڭىل بولمەي ويلاماعان جەردەن ءوز باسى مەرتىكسە نەمەسە باسقا دا زيانكەستىككە ۇشىراسا،مالىمدەۋشى ءوزى جاۋاپتى بولادى.
سەگىزىنشى، 2017-جىلى 1-قاڭتاردان باستاپ جۇرتشىلىقتىڭ مالىمدەۋىن قابىلدايدى.
زاڭعا قايشى ارەكەتتەردى ءبىر جاقتىلى ەتۋ زالى: 6265810-0901
چىن ساقشى: 18509011777 ( قاتىناس ءتارتىبى )
لي ساقشى: 18509016309 ( قاتىناس ءتارتىبى )
ياۋ ساقشى: 18509016305 ( قاتىناس شىرعالاڭى )
رەداكتورى:جازيرا قاجىكەن قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.