ءتىلشىمىز شۇي مىڭلي
« قۇرمەتتى xx، ءسىز وتىرماقشى بولعان كەزەكشى ۇشاق بەلگىلى مەحانيكالىق سەبەپتەردەن كۇشىنەن قالدى، ەگەر بەلەتىن قايتارىپ، ۋاقىتىن وزگەرتپەكشى بولساڭىز، جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەۋ تەلەفونى 400877115 عا تەلەفون جالعاڭىز ... » دەگەن سياقتى كەلتە حاتتى تاپسىرىپ الساڭىز،ابايلاعانىڭىز ءجون، ويتكەنى بۇل جۋىقتا جاڭادان شىققان الدامشىلىق كەلتە حاتى.
30-قاراشادا شاۋەشەك قالاسىنىڭ تۇرعىنى جاي حانىم وسىنداي كەلتە حاتتى تاپسىرىپ الىپ، بانكە كارتۋچكاسىنداعى اقشاسىنان ايرىلىپ قالا جازداعان.
جاي حانىمنىڭ تانىستىرۋىنا نەگىزدەلگەندە، ول بۇل كەلتە حاتتى 29-قاراشا كەشتە تاپسىرىپ العان. كەلتە حاتتا ايتىلعان كەزەكشى ۇشاق ءدال ءوزىنىڭ نەشە كۇننىڭ الدىندا توراپ ارقىلى بۇيىرتقان ءۇرىمجى قالاسىنان شاۋەشەك قالاسىنا قايتاتىن كەزەكشى ۇشاق بولىپ شىققان. بۇرسىكۇنگى كەزەكشى ۇشاق بولعاندىقتان، كەزەكشى ۇشاق كۇشىنەن قالدىرىلدى دەگەندى ەستىپ، دەرەۋ كەلتە حاتتاعى جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەۋ تەلەفونىنا تەلەفون جالعاعان ەكەن.
جاي حانىم سول كەزدە تەلەفون جالعانعان سوڭ قارسى جاق مەحانيكالىق سەبەپتەردەن كەزەكشى ۇشاقتىڭ كۇشىنەن قالدىرىلعاندىعىن، بەلەتتى قايتارۋ راسمياتىن وتەۋگە بولاتىندىعىن، الايدا، راسميات اقىسىنا 10 يۋان تولەيتىندىگىن ايتقاندىعىن، ماڭىندا اۆتوماتتى اقشا وتكەرمەلەۋ ماشيناسى بولماعاندىقتان، اقشانى جولداي الماعاندىعىن ايتتى. قارسى جاق توراپ بانكەسىنەن پايدالانىپ، اقشا وتكەرمەلەۋدى ايتقان، باعىنا جاراي ونىڭ توراپتاعى بانكەسىندە دە اقشا جوق ەكەن.
ىلە-شالا جاي حانىم كاسىپتەستەرىنە تەلەفون سوعىپ كومەك سۇراعان. جاي حانىمنىڭ كاسىپتەسى ۇعىسۋ ارقىلى ءۇرىمجى قالاسىنىڭ بىرنەشە كۇننەن بەرگى اۋا رايىنىڭ جاقسى ەمەس ەكەندىگىن، كەزەكشى ۇشاق كۇشىنەن قالسا دا مەحانيكالىق سەبەپتەردەن ەمەس، قايتا اۋا رايىنىڭ ىقپالىنان بولۋى ءتيىس ەكەندىگىن ەسكەرتكەن.
مۇنى ەستىگەن جاي حانىم مۇندا ءبىر ماسەلە بار ەكەندىگىن بايقادى. سونىمەن دەرەۋ اۋەجايعا تەلەفون سوعىپ، ءوزى وتىرماقشى بولعان كەزەكشى ۇشاقتىڭ كۇشىنەن قالدىرىلۋى جونىندەگى حابارلاندىرۋدىڭ شىعارىلماعاندىعىن بىلەدى ءارى ءوزىنىڭ الدامكوستەرگە تاپ بولعاندىعىن اڭعارادى.
سول كەزدەگى جاعدايدى ويلاپ، جاي حانىم ىشتەي قاتتى تىكسىندى. ول: « مەنىڭ اتى-ءجونىم مەن كەزەكشى ۇشاققا قاتىستى ينفورماتسيالاردىڭ بارلىعىن ءداپ باسىپ ايتىپ بەردى ءارى تەلەفونداعى قارسى جاقتىڭ ءسوز لامىنە قاراساڭ كاسىپتىك ادامداردان اۋمايدى، ەگەر كاسىپتەسىمنىڭ ەسكەرتۋى بولماسا، ولاردىڭ الدام قالتاسىنا تۇسكەن بولار ەدىم » دەدى.
ۇعىسۋعا قاراعاندا، جۋىقتا جەر-جەردە جاڭبىر ارالاس قار نەمەسە قالىڭ قار جاۋىپ اۋا رايى تۇراقتى بولماعاندىقتان، كوپتەگەن اۋەجاي كەزەكشى ۇشاقتى ۋاقىتتىق توقتاتىپ، كەزەكشى ۇشاقتىڭ ۇشۋ ۋاقىتىنىڭ كەشەۋىلدەۋىن مەن كۇشىنەن قالۋىن كەلتىرىپ شىعارعان. اسىرەسە، نەشە كۇننىڭ الدىندا ءۇرىمجى قالاسىن ءۇرتىس بىرنەشە كۇن تۇمان باسقاندىقتان، كەزەكشى ۇشاقتىڭ ۇشۋىنا كەدەرگىلىك جاسادى. وسى كەزدە كەزەكشى ۇشاقتىڭ ۇشۋى كۇشىنەن قالدىرىلعاندىعىنا قاتىستى الدامشىلىق كەلتە حاتتارى قاپتاپ، جولاۋشىلاردى الداۋمەن اينالىسقان.
وسى جاعدايعا قاراتا ءتىلشى شاۋەشەك قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى توراپ حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋ باس اترەتىنىڭ حالىق ساقشىسى جاڭ لەيگە تىلشىلىك ىستەدى.
جاڭ لەي: « وسى تەكتەس ينفورماتسيالاردىڭ شىن-جالعانىن ەكى ءتۇرلى جولمەن پارىقتاۋعا بولادى، ءبىرى، اۆياتسيا سەرىكتىگىنىڭ جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەۋ تەلەفونىنا تەلەفون جالعاپ، كەزەكشى ۇشاقتىڭ ينفورماتسياسىن تەكسەرۋگە بولادى؛ ەندى ءبىرى، بەلەتتى ساتىپ العان توراپقا شىعىپ تەكسەرۋ ءادىسى، مۇندا جولاۋشىلار توراپتان بەلەت ساتىپ العاندا ءبىر كەلتە حاتتى تاپسىرىپ الادى، وسى كەلتە حاتتاعى تەلەفون نومىرىنە تەلەفون جالعاپ كەزەكشى ۇشاققا قاتىستى ينفورماتسيالاردى تەكسەرۋگە بولادى. سونىمەن بىرگە، 400 دەن باستالعان تەلەفون ءنومىرىنىڭ بارلىعى جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەۋ تەلەفونى بولا بەرمەيدى، ويتكەنى كوپتەگەن اۆياتسيا سەرىكتىگىنىڭ جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەۋ تەلەفونى 400 دەن باستالمايتىندىعىن ەسكەرتەمىن » دەدى.
ەسكەرتۋ: ەگەر اۆياتسيا سەرىكتىگىنىڭ سەبەبىنەن كەزەكشى ۇشاق كۇشىنەن قالدىرىلسا، بەلەت قايتارۋ جانە ۋاقىتىن وزگەرتۋگە ەشقانداي اقى الىنبايدى. شىنايىلىعى بەيمالىم كەلتە حاتتى تاپسىرىپ العاندا، تۇرعىندار وعان استە سەنبەۋى كەرەك. « كەزەكشى ۇشاق كۇشىنەن قالدىرىلدى، كەزەكشى ۇشاق ۋاقىتى وزگەرتىلدى، بەلەتىن قايتارۋ جانە ۋاقىتىن وزگەرتۋ ...» سياقتى مازمۇندارداعى كەلتە حاتتى تاپسىرىپ العاندا جان-جاقتىلى ۇعىسۋ ارقىلى تۇراقتاندىرۋ قاجەت، استە كەلتە حاتتاعى « جولاۋشىلارعا قىزمەت وتەۋ » تەلەفونىنا تەلەفون جالعاۋعا بولمايدى، اسىرەسە، قارسى جاقتىڭ تالابى بويىنشا ءوزىنىڭ بانكە كارتۋچكاسىنىڭ ينفورماتسياسىن ايتىپ بەرۋىنە نەمەسە ەسەپ وتكەرمەلەۋگە بولمايدى.
رەداكتورى: پارزانا عادىلبەك قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى.