ءتىلشىمىز سۇڭ جيانلياڭ، ەرىكتى ءتىلشى ياڭ شييۋە حابارلايدى.”بيىل 20 مۋ جەرگە ەككەن ساسىر شوپتەن مول ءونىم الدىم، كىرىس ايتارلىقتاي بولدى. الداعى جەردە ەگىمشىلىك كولەمىن كەڭەيتىپ، تاعى دا 120 مۋ جەرگە ساسىر ءشوپ ەكپەكشىمىن، وسىلاي ىستەگەندە كەلەر جىلعى ساسىر شوپكە بولعان قاجەتسىنۋدى قاناعاتتاندىرا الامىن“دەدى ساۋان قالاسى داچۋان اۋىلى يەجياحۋ قىستاعىنداعى ەگىنشىلىكپەن شۇعىلداناتىن وتباسى ۋاڭ گۇيلي.
قىس كىرەردەن بۇرىنعى وسى مەزگىل ساسىر ءشوپ كوشىرىپ ەگۋدىڭ ەڭ تاماشا مەزگىلى، ۋاڭ گۇيلي بىرنەشە كۇننەن بەرى ساسىر ءشوپ كوشىرىپ ەگۋمەن قاربالاس بولىپ، كەلەر جىلى جانە دە جاقسى ءونىم الۋعا جانتالاسۋدا.
ۋاڭ گۇيليدىڭ ساسىر ءشوپ ەككەنىنە 26 جىل بولدى، بۇل جاعىندا قىمباتتى تاجىريبەلەر توپتاعان. جاقىنعى جىلداردان بەرى كىرىستىڭ ارتۋىنا بايلانىستى، ول بۇرىنعى قارىزىن قايتارىپ قالماستان، تاعى ءبىراز اقشا تاپتى. بيىل ول ساسىر ءشوپ ەگۋدەن 720 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزدى، مۇنىڭ ىشىندە ساسىر ءشوپ ساتۋدان 220 مىڭ يۋان پايدا تۇسىرسە، قالعان 500 مىڭ يۋان كىرىس ساسىر ءشوپ مايساسى مەن تۇقىمىن ساتۋدان كىرگەن.
ساسىر ءشوپ ءدارى رەتىندە پايدالانىلۋدان تىس، تامىرى، ساباعى، جاپىراعى دا ازىقتىق ماتەريال رەتىندە ەگىنشىلىكپەن شۇعىلداناتىن وتباسىلارىنا توتەنشە جوعارى ەكونوميكالىق ونىمدىلىك جاراتادى. جاپىراعىنان قۋىرماش قۋىرىپ، سالقىن ءساي جاساساڭىز، ءدامى ءتىل ۇيرەدى؛ ساباعىنان سورپا قايناتىپ، ەت بىقتىرساڭىز، مايدى ارىلتىپ ءدامىن كەلتىرەدى؛ تولىق جەتىلگەن تامىرىنان شاي قايناتىپ، اراققا شىلاساڭىز، اسقازان – ىشەكتى تازالايدى.
”ساسىر ءشوپتىڭ تۇقىمىن 8 جىلدا ءبىر رەت الۋعا بولادى، وڭايشىلىقپەن تابىلمايدى، جاساندى جولمەن ەگۋدە تەمپەراتۋرا، سۋ قۇرامى، ورتاعا بولعان تالابى ءبىرشاما جوعارى بولىپ، جاسىل، ورگانيكالى ازىقتىق جانە ءدارى ماتەريالى سانالادى. قازىر بازاردا ساسىر شوپكە بولعان سۇرانىس نەداۋىر جوعارى، تاماشا دامۋ اياسى بار. بيىل مەن جيناعان كوپ مولشەردەگى ساسىر ءشوپتىڭ تۇقىمىن تۇگەلدەي ساتىپ جىبەردىم، مۇنداعى ماقسات ــ ساۋان قالاسى مەن توڭىرەكتەگى وڭىرلەردەگى ساسىر ءشوپتىڭ ەگىلۋ كولەمىن كەڭەيتىپ، ساسىر ءشوپ كاسىپ سالاسى تىزبەگىن بىرتىندەپ قالىپتاستىرىپ، ەگىنشىلىكپەن شۇعىلداناتىن وتباسىلاردىڭ كىرىسىن جوعارىلاتىپ، ساسىر ءشوپ ەگىمشىلىگى كاسىبىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ“دەدى ۋاڭ گۇيلي.
ساۋان قالاسىنداعى كوپتەگەن اۋىل -قالاشىقتاردىڭ بارلىعىندا ساسىر ءشوپ ەگەتىندەر بار بولىپ، دۇڭۋان قالاشىعىنىڭ وزىندە 19 قىستاق تۇرعىنى ساسىر ءشوپتى 50 مۋ جەرگە سىناق رەتىندە ەككەن. بيىل وسى 50 مۋ جەردەن ولار ءبىر ميلليون 200 مىڭ يۋاننىڭ ۇستىندە كىرىس كىرگىزدى.
دۇڭۋان قالاشىعى تيانجياجۋاڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى سۇن حوۋچۋان 3 جىلدىڭ الدىندا ۋاڭ گۇيليدەن ساسىر ءشوپ تۇقىمىن ساتىپ الىپ، ءوزىنىڭ كوكونىس باقشاسىنا سىناق رەتىندە ەككەن، بيىل جيىن -تەرىن جۇمىسىن باستاعان بولىپ، جارىم مۋ جەردەگى ساسىر ءشوپتىڭ وزىنەن 10 مىڭ يۋاننىڭ ۇستىندە كىرىس كىرگىزگەن.
سۇن حوۋچۋان:”اۋلامداعى كوكونىس باقشاسىنداعى بوس تۇرعان جەرگە ساسىر ءشوپ ەكتىم، 3 -جىلدان باستاپ كىرىس كىرە باستادى، باسقارۋ جۇمىسىنا دا باس اۋىرتپايسىڭ، تەك الما -كەزەك ەكسەڭ بولعانى، ءبىز ءۇشىن العاندا قوماقتى كىرىس“دەدى.
”بيىلعى ساسىر ءشوپ اۋقىمىنان قاراعاندا، ساسىر ءشوپتىڭ ءار كيلوگرامىنىڭ باعاسى 80 يۋان اينالاسىندا بولىپ، مۋ باسىنان ورتا ەسەپپەن 1.2 توننا ءونىم الۋعا بولادى، تابىس توتەنشە جاقسى. وسى بىرنەشە جىلدا مەنى ىزدەپ كەلىپ ساسىر ءشوپتى ساتىپ الۋعا تاپسىرىس بەرگەن شينجياڭ ءىشى -سىرتىنداعى قاريدارلار از ەمەس، ءوتىمى دە وتە جاقسى، كەيبىر ۇلكەن تاپسىرىستاردى قابىلداۋدان باس تارتامىز، ويتكەنى ەككەنىمىز ونداي كوپ ەمەس“ دەدى ۋاڭ گۇيلى.
بيىل ۋاڭ گۇيلي اۋاسىز قوراپتاۋ جابدىعىن ەنگىزىپ، ساسىر ءشوپتىڭ ساقتالۋ ۋاقىتى مەن ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ودان شينجياڭ سىرتىنداعى كەيبىر قاريدارلارعا ساتىپ بەرەدى. سونىمەن بىرگە، ول جۇمىرشاق ءشوپ سياقتى ەرەكشەلىككە يە جابايى كوكونىس سورتىن سىناق رەتىندە ەگىپ، باستاپقى ءونىمىن كوردى، بولاشاعى دا جاقسى.
ۋاڭ گۇيلي:”وسى بىرنەشە جىلدا ساسىر ءشوپتى شيكىزات ەتكەن ءدامدى تاعامداردى، ماسەلەن ساسىر ءشوپ تورە تاباق تاۋىق ەتى، ساسىر ءشوپ تۇشپاراسى، ساسىر ءشوپ تۇزدالعان كوكونىس سياقتىلاردى تاپقىرلاپ شىقتىم، ءدامىن تاتىپ كورگەن دوستارىمنىڭ كوبى وتە كەرەمەت دەسەدى. كەلەر جىلى ءۇيىمنىڭ ىرگەسىنەن ءبىر شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشپاقشىمىن. سول ارقىلى ءتىپتى دە كوپ قوناقتارعا ساسىر ءشوپ تاعامىنىڭ ءدامىن تاتىرىپ، ساسىر ءشوپ سياقتى ەرەكشەلىككە يە ەگىمشىلىك كاسىبىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتەمىن“ دەدى.
رەداكتورى : ارداق كامالقان قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى