■ ايماقتىق دامۋ - رەفورمالاۋ كوميتەتى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ ورىنباسار شۋجيى، مەڭگەرۋشىسى ليۋ چۇڭمەن ارناۋلى سۇحبات
تىلشىلەرىمىز جاڭ پەيچي، اسقات قايرات حابارلايدى. ايماقتىق دامۋ - رەفورمالاۋ كوميتەتى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ، بيڭتۋاننىڭ قىزمەت مالىمەتىن تىڭداعاندا سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋدى، دايەكتىلەندىرۋدى ارقاۋ ەتە وتىرىپ، نازاردى” 8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىنا“شوعىرلاندىرىپ، ايماق ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن قالاي ىلگەرىلەتكەندىگى جونىندە ايماقتىق دامۋ -رەفورمالاۋ كوميتەتى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ ورىنباسار شۋجيى، مەڭگەرۋشىسى ليۋ چۇڭمەن ارناۋلى تىلشىلىك سۇحباتتا بولدىق.
”ايماقتىق دامۋ -رەفورمالاۋ كوميتەتىندەگى بارلىق پارتيا مۇشەلەرى مەن كادرلار باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، ءتۇسىنىپ، يدەيا مەن ارەكەتتى باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىمەن باتىل بىرلىككە كەلتىرىپ، تارباعاتايدىڭ بايلىق باسىمدىعىن، ساياسات باسىمدىعىن، وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ، ’8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى‘ قۇرىلىسىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتتى“ دەدى ليۋ چۇڭ.
ءتىلشى: بيىل جىل باسىنان بەرى ايماقتىق دامۋ -رەفورمالاۋ كوميتەتى نازاردى” 8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى“ مەن ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە سالالارىنا شوعىرلاندىرا وتىرىپ، ءتۇرلى قىزمەتتە قانداي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى؟
ليۋ چۇڭ: بيىل جىل باسىنان بەرى ايماقتىق دامۋ - رەفورمالاۋ كوميتەتى نازاردى اۆتونوميالى رايوننىڭ ”8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن“جەتىلدىرۋگە، دامىتۋعا شوعىرلاندىرىپ، ”تارباعاتاي ايماعىنىڭ ‘N+8+1’ كاسىپ سالاسى شوعىرىن جوعارى ساپالى دامىتۋ جۇيەسىن ورناتۋدى اتقارۋ جوباسىن“ زەرتتەپ جاساپ، تارباعاتاي ايماعىنىڭ ” 8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن“، 28 ءتۇيىندى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن دامىتۋ وي جەلىسىن ايقىنداپ، «تارباعاتاي ايماعىنىڭ جاڭا ەنەرگيا كاسىپ سالاسىن جوعارى ساپالى دامىتۋ جونىندەگى ارناۋلى ارەكەت جوباسىن» باسىپ تاراتىپ، اتقارىپ، ايماقتىڭ جەل ەلەكترى، فوتوۆولت سياقتى جاڭا ەنەرگيا بايلىقتارىن تارتىپپەن اشىپ پايدالانىپ، جاڭا ەنەرگيا قۇرىلىسى ارقىلى ايماقتىڭ ” 8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى“ قۇرىلىسىن جەبەدى.
قازىر تارباعاتاي ايماعىنىڭ تابيعي گاز ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋ ينجەنەرياسى، شينچۇن مۇناي اشۋ شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ 3 كەن قۇدىعى نىسانى قۇرىلىس باستادى. شيحۋ ميڭيۋان مۇناي حيميا سەرىكتەستىگىنىڭ جىلىنا 2 ميلليون توننا جاراقسىز مايدى بايلىققا اينالدىرىپ قايتا پايدالانۋ نىسانى، شينجياڭ حۇڭيە توقىماشىلىق عىلىم ـ تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ توقىما بۇيىمداردى اينالمالى پايدالانۋ نىسانى تىزىمگە الىندى. ءدام وزەنى كەن رايونىنىڭ لوتوباۋدىڭ سولتۇستىگى كومىر الابى نىسانى مەملەكەتتىڭ تەكسەرىپ بەكىتۋىنەن ءوتتى. جوڭعاردىڭ وڭتۇستىگى كومىر الابىن بىرىكتىرۋ جوباسى اۆتونوميالى رايوننىڭ بەكىتۋىنەن ءوتتى. سان -ي (تارباعاتاي) جەل ەلەكتر جابدىقتارى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جىلىنا ءبىر ميلليون كيلوۆاتتىق جەل ەلەكتر گەنەراتورى قالاقشاسىن ءوندىرۋ نىسانى، جۇڭگو سۋ يگىلىگى، سۋ ەلەكتر 4 - مەكەمەسى تارباعاتاي بولىمشە سەرىكتەستىگىنىڭ جىلىنا 300 دە 400 دانا جەل ەلەكتر گەنەراتورى دىڭگەك مۇناراسىن ءوندىرۋ نىسانى وندىرىسكە قوسىلدى، مۇنىڭ شىندە سان -ي (تارباعاتاي) جەل ەلەكتر جابدىقتارى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ءبىرىنشى توپتاعى 3 پار جەل ەلەكتر گەنەراتورى قالاقشاسى 5 -ايدىڭ 12-كۇنى قازاقستانعا ءساتتى ەكسپورت ەتىلدى. جينفىڭ تارباعاتاي جەل ەلەكترى جوعارى دەڭگەيلى جابدىقتارىن جاساۋ”كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋ“ زەردەلى باقشا رايونى، جىجياڭ حايدى ەنەرگيا ساقتاۋ باتەرياسى نىسانى، تولى اۋدانىنىڭ ءبىر ميلليون 200 مىڭ كيلوۆاتتىق جەل ەلەكترى سۋ تەگىنەن اۆياتسيا كەروسينىن وندىرۋدەن ۇلگى كورسەتۋ نىسانى، تارباعاتاي حالىقارالىق زات اينالىمى باقشاسى سياقتى ءبىر توپ ءتۇيىندى نىساندار جەدەل سالىنۋدا.
ءتىلشى: باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: بايلىق ارتىقشىلىعىن، وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن جانە كاسىپ سالاسى نەگىزىن تياناق ەتىپ، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارىن بەلسەنە دامىتىپ، شينجياڭنىڭ ەرەكشەلىگى مەن باسىمدىعىن ايگىلەيتىن وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن جەدەل قۇرىپ، شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ارناسىنا قادام تاستاۋىن ىلگەرىلەتىپ، بۇكىل ەلمەن بىرگە جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋ كەرەك. ايماقتىق دامۋ-رەفورمالاۋ كوميتەتى قالاي جاپپاي دايەكتىلەندىرمەكشى، تياناقتاندىرماقشى؟
ليۋ چۇڭ: ايماقتىق دامۋ-رەفورمالاۋ كوميتەتى ساياسي دەڭگەيدى شىن مانىندە جوعارىلاتىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋدى، ۇگىتتەۋدى، دايەكتىلەندىرۋدى كەزەكتە جانە مۇنان بىلايعى ءبىر مەزگىلدەگى ماڭداي الدى ءىرى ءىس جانە كەلەلى ساياسي مىندەت ەتىپ، ايماقتىڭ بايلىق ارتىقشىلىعىن، وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن جانە كاسىپ سالاسى نەگىزىن تياناق ەتە وتىرىپ، عىلىم -تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدى بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن جەتىلدىرىپ، زورايتىپ، كاسىپ سالاسىن دامىتۋدى وزەكتى قوزعالتقىش ەتۋگە تاباندى بولىپ، مۇناي حيميا كاسىپ سالاسىنىڭ تيبىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، حۋاتاي مۇناي حيميا توبىنىڭ جىلىنا 2 ميلليون 200 مىڭ توننا نەگىزدىك مۇنايدى الدىن الا ءبىر جاقتى ەتۋ بويىنشا وزگەرتىپ، كەڭەيتىپ سالۋ جانە ساۋان قالالىق مىڭفا جاڭا ەنەرگيا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جىلىنا 50 مىڭ توننا ليتي يوندى باتەريانىڭ تەرىس پوليۋستى ماتەريالىن ءوندىرۋ نىسانى (1-مەرزىمدىك قۇرىلىسى) سياقتى ءبىر توپ كاسىپ سالاسى نىساندارىن ىرگە تەۋىپ جۇمىس باستاۋعا قۋزاپ، حۋاديان، جۇڭگو گۋاڭدۇڭ يادرو ەلەكترى سياقتى كاسىپورىن بازارىن جاڭا ەنەرگيا جەلىسىنە قوسۋ نىسانىنىڭ سالىنىپ، ىسكە قوسىلۋىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، شاۋەشەك ـ شيحۋ 750 كيلوۆولتتىق ەلەكتر جەتكىزۋ جەلىسى، تۇڭعىت (لۋدۇڭ) 220 كيلوۆولتتىق ەلەكتر جەتكىزۋ، كەرنەۋ وزگەرتۋ نىسانى، ساۋان 220 كيلوۆولتتىق كەرنەۋ وزگەرتۋ ستانسياسىنىڭ جەلىگە قوسىلۋ، جەلىنى تولىقتاپ نىعايتۋ سياقتى ءبىر توپ ەلەكتر نىسانىن ىلگەرىلەتەدى؛ تولى 2×660000 كيلوۆاتتىق كومىر مەن ەلەكتردى ءبىر تۇلعالاندىرۋ نىسانىنىڭ الدىڭعى مەرزىمدىك جۇمىسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، جىل سوڭىنا دەيىن ستانسيانىڭ الدىڭعى رايونىنىڭ قۇرىلىس باستاۋىن جۇزەگە اسىرۋعا كۇش سالادى؛ عارىش عىلىم -تەحنيكاسىنىڭ كومىر حيميا ونەركاسىبى، تۇز حيميا ونەركاسىپ نىسانىنىڭ تارباعاتايعا ىرگە تەبۋىن ىلگەرىلەتەدى. سان -ي چۇڭنىڭ، سۋ يگىلىگى، سۋ ەلەكتر 4 - مەكەمەسى سياقتىلاردىڭ تولىق وندىرىسكە قوسىلىپ، جىلىنا ءبىر ميلليارد يۋاندىق جاساۋ ءوندىرىس قۇنىن، ءبىر ميلليارد يۋان ەنەرگيا ساقتاۋ ءوندىرىس قۇنىن جاراتۋىن ىلگەرىلەتەدى. كەلەسى قادامدا، جاڭا بەينەمەن، جاڭا جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، جاڭا ىسكەرلىك كورسەتۋ ارقىلى ايماقتىڭ رەفورما، دامۋ قىزمەتتەرىندە تىڭ تابىستارعا قول جەتكىزۋدى بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، پارتيا 20-قۇرىلتايىنىڭ باستالعان جىلىندا ”جىل بويى تابىس بولۋدى“ جۇزەگە اسىرۋعا كۇش ۇستەيمىز.
رەداكتورى : ارداق كامالقان قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى