ءبىر جاس جىگىت تەڭىز جاعاسىنان ءتۇبى تەسىلگەن قايىق تاۋىپ الادى دا ونى جاماپ-جاسقاپ تەڭىزدەن بالىق اۋلايدى. ول ءار كۇنى تەڭىزگە ءانىن ايتىپ، كوڭىلدى شىعادى، ءتىپتى، اۋىنا ەشتەڭە ىلىنبەي بوس قايتسا دا جاعاعا شىعىسىمەن قۇمدا كۇنگە قىزدىرىنىپ، ءانىن ايتىپ، ەش ۋايىمسىز كۇن كەشەدى.
سول ماڭدا ءبىر بالىق ساۋداگەرى دە تۇراتىن، ونىڭ تەڭىز جاعاسىندا ساۋلەتتى ساياجايى بار ەدى، ول ءار كۇنى تاڭ بوزىنان ۇيىنەن شىعىپ كەش قايتاتىن، ۇيىنە كەلىسىمەن بۇگىن قانشا كىرىس كىرگىزگەنىن، قانشا زيان تارتقانىن ەسەپتەپ ابىگەر بولاتىن، كۇنى بويى قاباعىنان قار جاۋىپ، كوڭىلسىز جۇرەتىن. ءار كۇنى تەڭىز جاعدايىنا جانە اۋا رايىنا قاراپ، بالىق باعاسىنىڭ ورلەپ كەتۋىنەن نەمەسە قۇلدىراپ كەتۋىنەن الاڭداۋمەن بولاتىن.
بالىق ساۋداگەرىنىڭ ايەلى بالىقشى جىگىتتىڭ انىنە قۇلاق ءتۇرىپ، ونىڭ كوڭىلدىلىگىنە قىزىعاتىن.
بالىق ساۋداگەرى دە بالىقشىنىڭ ءار كۇنى ءانىن ايتىپ تەڭىزگە اتتانىپ، ءانىن ايتىپ جاعاعا قايتاتىنىن بايقاپ جۇرەتىن. ال ءوزى بولسا ءار كۇندى الاڭداۋمەن، كوڭىلسىزدىكپەن وتكىزەتىن.
كۇندەردىڭ ءبىر كۇنى بالىق ساۋداگەرىنە مىناداي وي كەلەدى: مەنىڭ وسىنشا كوپ بالىعىم بولا تۇرسا دا نەگە سونشا كوڭىلسىزبىن. ال، بالىقشىنىڭ اۋىنا ءبىر بالىق تا تۇسپەسە دە نەگە سونشا كوڭىلدى؟ مۇنىڭ سىرى نەدە؟ مۇنىڭ سەبەبىن، ءسوزسىز، تابايىن، ول دا مەن سياقتى كوڭىلسىز جۇرەتىن بولسىن.
بالىقشىنىڭ جاعادا ءانىن ايتىپ، قام-قايعىسىز جاتقان ورايىنان پايدالانعان بالىق ساۋداگەرى ونىڭ قايىعىنا ءبىر كەسەك التىن قويىپ قويادى. كۇن ۇياسىنا باتقاندا بالىقشى باياعى قايىعىنا ورالىپ، التىندى كورىپ، قۋانىشى قوينىنا سيماي مۇنى ءتاڭىردىڭ ماعان بەرگەن سيى دەپ ويلايدى.
ول كەسەك التىندى ۇستاپ وتىرىپ ۇزاق ويعا شومادى: «مىنا قىرىق شوقپىت جامان قايىعىمنىڭ ورنىنا ۇلكەن قايىق ساتىپ الايىن، سوندا كۇن سايىن قايىق تولى بالىق اۋلايمىن، سوسىن تاعى ءبىر ودان دا ۇلكەن قايىق ساتىپ الىپ، بىرنەشە بالىقشى جالداپ، بالىقتى سولارعا اۋلاتايىن»...
قايىعىمدى بارعان سايىن ۇلكەيتسەم، بۇكىل تەڭىزدىڭ بالىعىن وزىمە تاۋەلدى ەتسەم، ءسويتىپ، تەڭىز جاعاسىنداعى ەڭ ءىرى بالىق ساۋداگەرىنە اينالسام، بالىق باعاسىن دا شەڭگەلىمە الىپ، وسى ماڭداعى ەڭ باي ادامنىڭ ءبىرى بولسام...
بالىقشى سول ءتۇنى كىرپىك ايقاستىرمادى، ءان ايتۋدى دا ۇمىتتى. بالىق ساۋداگەرى ونى سىرتتاي باقىلاي ءجۇرىپ، بالىقشىعا ەندىگارى ءان ايتقىزباۋدىڭ سەبەبىن تاپتى.
سول كەشتەن باستاپ بالىقشىنىڭ دا كوڭىلسىزدىگى باستالدى، ءان ايتۋدى دا قويدى. ول تەسىك قايىعىن ساتىپ، الگى كەسەك التىندى كەپىلگە قويىپ، جوعارى ءوسىمدى قارىز اقشامەن ۇلكەن قايىق ساتىپ الدى. باتپانداي اۋىر قارىز ارقالاعان ول ءار كۇنىن قىسىم استىندا وتكىزىپ جاتتى، ول كوڭىلدىلىكتى ماڭگىگە ۇمىتتى.
بالىق ساۋداگەرىنىڭ ايەلى دە بالىقشىنىڭ ءانىن ەندىگارى تىڭداي المادى. ول تەرەزەدەن بالىقشىنىڭ مۇڭلى ءجۇزىن، تەرەڭ ويعا شومعان ءوڭىن عانا كورىپ ءجۇردى.
ول جولداسىنان: «ول دا ءبىز سياقتى كوڭىلسىز جۇرەتىن بولىپتى عوي،سەن وعان نە ىستەدىڭ» دەپ سۇرايدى. سوندا بالىق ساۋداگەرى: «مەن وعان تەك قاجەتىنەن ارتىق بايلىق عانا بەرىپ، ارانىن اشتىم. ادامنىڭ ارانى اشىلعان سايىن رۋحى كەدەيلەسە تۇسەدى، ول ەندى قۋانىش دەگەننىڭ نە ەكەنىن بىلمەيتىن بولادى» دەيدى.
تالاي جىلدان كەيىن بالىقشى دا بالىق ساۋداگەرىنە اينالدى، ول دا جاعا جايداعى ساۋلەتتى سارايدا تۇرىپ، تاڭ اتقاننان كۇن باتقانعا دەيىن ەسەپ ىستەپ، تۇنەرىپ جۇرەتىن بولدى. ول دا ءار كۇنى تەڭىز جاعدايى مەن اۋا رايىن باعىپ، بالىق باعاسىنىڭ ورلەۋى مەن قۇلدىراۋىنان الاڭدايتىن. ول قايعى-مۇڭنان كوز اشپادى، كوڭىلى الدەنەدەن الاڭداپ بايىز تاپپايدى، كوڭىلدىلىكتى مۇلدەم ۇمىتتى.
ءبىر جولى تەڭىز تولقىنى كوتەرىلگەندە بالىقشىنىڭ بىرنەشە بالىق كەمەسى تەڭىز استى قۇزىنا سوعىلىپ،اۋىر زيانعا ۇشىرايدى. بالىقشىنىڭ سۇلكىنى ءتۇسىپ، تەڭىز جاعاسىندا قايعىعا شومىپ، نە ىستەرىن بىلمەي دال بولادى، سول كەزدە ول قايراڭدا ءان ايتىپ قىزدىرىنىپ جاتقان ءبىر كەزبەنى ۇشىراتادى.
ول سوندا ءوزىنىڭ قام-قايعىسىز كۇندەرىن ەسىنە الىپ، الگى كەزبەدەن: «قولىڭدا كوك تيىنىڭ جوق، نەگە سونشا ءماز-مايرامسىڭ» دەپ سۇرايدى.
سوندا الگى كەزبە تۇرىپ: «نەگە ولاي دەيسىڭ؟مىناداي تەڭىز قايراڭى بار، اسپاندا كۇن شۇعىلاسىن شاشىپ تۇر، دەنىم ساۋ، كيىمىم ءبۇتىن، قارىنىم توق، نەدەن ۋايىمدايمىن» دەيدى.
بالىقشى: «بۇل دۇنيەدە تەك قانا قاناعات بولعاندا عانا كوڭىلدى ءومىر سۇرۋگە بولادى ەكەن. بارعا قاناعات ەتە ءبىلۋ كەرەك ەكەن عوي» دەپ ويلايدى.
ول ەش ۋايىم-قايعىسىز كەزبەگە قاراپ، باياعىداعى قاناعاتشىل، كوڭىلدى ءوزىن ەسىنە الدى. ول ەندىگارى وتكەنىنە ورالا المايدى، ەندىگارى كوڭىلدى دە جۇرە المايدى. ول باياعىداعى ءبىر كەسەك التىندى تاۋىپ العاننان باستاپ قاناعات دەگەندى مۇلدەم ۇمىتقان.
سول ءبىر كەسەك التىن ونىڭ كوڭىلدى تۇرمىسىن مۇلدەمگە قۇرتتى.
سودان باستاپ ول ءاربىر قايىعىنا «قاناعات» دەگەن ءسوزدى ويىپ جازىپ قوياتىن بولدى، ول قىسىمنان ارىلۋدىڭ بىردەن-ءبىر جولى _ قاناعات ەكەنىن ءتۇسىندى.
اۋدارعان _ ءلاززات اقان قىزى
رەداكتورى : جىگەر ومىربەك ۇلى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مىسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى