«جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جايىلىم زاڭى»، «شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايونىنىڭ ‹جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ جايىلىم زاڭىن اتقارۋ ءادىسى›» سياقتى قاتىستى زاڭدار مەن زاڭ - ەرەجەلەرگە نەگىزدەلگەندە، جايىلىمدى كوتەرمەگە الىپ تيجارات جۇرگىزۋ جونىندە مىناداي بەلگىلەمەر بار.
بىرىنشىدەن، جايىلىمدى كوتەرمەگە الىپ تيجارات جۇرگىزۋ مەزگىلىندە كوتەرمەگە بەرۋشى جاقتىڭ كوتەرمەگە الىپ تيجارات جۇرگىزۋشى پايدالانىپ وتىرعان جايىلىمدى رەتتەۋىنە بولمايدى. ورەسكەل جاراتىلىستىق اپات سالدارىنان جايىلىمنان ايرىلۋ، سونداي - اق جايىلىم الۋ، الىپ پايدالانۋ نەمەسە ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ قاجەتىنە بولا جايىلىمدى پايدالانۋعا تيىم سالۋ سياقتى ەرەكشە جاعدايلاردىڭ قاجەتى ءۇشىن ءىشىنارا رەتتەۋگە شىنىندا تۋرا كەلسە، زاڭدا بەلگىلەنگەن ءتارتىپ بويىنشا ىستەۋ كەرەك. مىناداي جايىلىمداردى رەتتەپ پايدالانسا بولادى: (1) كوللەكتيۆ شارۋاشىلىق ۇيىم زاڭ بويىنشا الدىن الا الىپ قالعان زاپاس جايىلىمداردى؛ (2) كوتەرمەگە بەرگەن جاق زاڭ بويىنشا قايتارىپ العان جايىلىمداردى؛ (3) كوتەرمەگە الۋشى جاق ەرىكتى قايتارعان جايىلىمدى؛ (4) مەملەكەت قارجى قوسىپ قۇرعان جاساندى جەم - ءشوپ بازاسىنا اۋىستىرىلعان ءارى وزگەرتۋ راسمياتى زاڭ بويىنشا وتەلگەن تابيعي جايىلىمداردى.
ەكىنشىدەن، جايىلىمدى كوتەرمەگە الىپ تيجارات جۇرگىزۋ مەزگىلىندە كوتەرمەگە بەرۋشى جاقتىڭ كوتەرمەگە العان جايىلىمدى قايتارىپ الۋىنا بولمايدى، مىناداي جايتتەر مۇنىڭ سىرتىندا: (1) بۇرىن كوتەرمەگە الىپ تيجارات جۇرگىزۋشى ولسە، ونىڭ زاڭدى مۇراگەرى بولماسا؛ (2) كوتەرمەگە الۋشى جاقتىڭ مال شارۋاشىلىعىنا جاتپايتىن تۇراقتى كىرىسى بولسا نەمەسە تۇراقتى كىرىس كوزى بولسا ءارى تيجارات جۇرگىزۋ ۇقىعىنان وزدىگىنەن كەشسە؛ (3) كوتەرمەگە الۋشى جاق بۇكىل وتباسىمەن رايونعا بولىنگەن قالاعا كوشىپ كەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا جاتپايتىن نوپوسقا اينالسا. كوتەرمەگە الۋشى جاق كوتەرمەگە العان جايىلىمدى كوتەرمەگە بەرۋشى جاققا وزدىگىنەن قايتاراتىن بولسا، كوتەرمەگە الۋدى تالاپ ەتۋىنە بولمايدى.
(ماتەريالدان)
رەداكتورى : اراي ەركىن قىزى
تورابىمىزدان ماقالا كوشىرەتىن بولساڭىز ، توراپ اتىن بەرىپ قويۋدى ۇمىتپاڭىز، بولماسا زاڭدىق جاۋاپكەرلىگىن قۋزاستىرامىز.
مسالى: «تارباعاتاي اقپارات تورابىنان» الىندى